icra mahkemesi nedir ? 2128 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre icra uyuşmazlıklarına bakmakla görevli mahkemeye icra mahkemesi denir. İcra mahkemesinin, hukuk uyuşmazlıklarında icra hukuk mahkemesi sıfatıyla görev alabileceği gibi ceza uyuşmazlıklarında icra ceza mahkemesi sıfatıyla görev yapmaktadır. Bir diğer deyişle icra mahkemeleri hem hukuk hem de ceza mahkemesi olarak görev yapabilmektedir.
İcra İflas Kanunu madde 4 uyarınca icra mahkemeleri iş yoğunluğunun fazla olduğu yerlerde hakimler ve savcılar yüksek kurulunun görüşü alınarak Adalet Bakanlığı tarafından kurulmaktadır. İş yoğunluğuna göre aynı yerde birden fazla icra mahkemesi kurulabilir. İcra mahkemelerinin kurulmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemesi “icra mahkemesi sıfatıyla” icra uyuşmazlıklarına bakar.
İcra hukuk ve icra ceza mahkemeleri tek hakim tarafından yönetilir. İcra ceza mahkemesinde savcı görev almaz. İcra mahkemeleri kanun uyarınca özel yetkili mahkemedir. Hukukumuzda genel yetkili mahkemeler asliye ceza mahkemesi, asliye hukuk mahkemesi, ağır ceza mahkemesi olmak üzere 3 tanedir. Bunun dışında ki tüm mahkemeler özel yetkili mahkeme olarak görev yapar.
İcra Hukuk Mahkemesi Görevleri
İcra müdürlüklerinin yaptıkları işlemlerin hukuka uygun olup olmadığı icra hukuk mahkemesi tarafından denetlenir. İcra hukuk mahkemesi nezdinde aşağıda ki davalara bakılır.
- İtirazın iptali davası
- İtirazın kaldırılması davası
- İstirdat davası
- İhalenin feshi davası
- Kira alacağı ve tahliye davası
- İstihkak davası
- Kıymet takdirine itiraz
- İmzaya itiraz
- Yetki itirazı
- Sıra Cetveline itiraz
- Takibin taliki ve iptali
- Şikayet davalarına bakılır.
Ayrıca icra mahkemesi aşağıdaki görevleri yerine getirir.
- İcranın geri bırakılması talepleri hakkında karar verir.
- Konkordato kapsamında kanuni yapılacak işleri yapmak
- İflas idaresi üyelerini seçmek
- Meskeniyet iddiası
İcra mahkemelerinin görevleri İcra ve İflas Kanununda detaylı olarak belirlenmiş olup, bizim burada verdiğimiz örnekler gündelik hayatta sık karşılaşılan örneklerdir.
İcra Hukuk Mahkemesinde Yargılama Usulü
İcra mahkemesi nezdinde görülen davalarda basit yargılama usulü uygulanmaktadır. Ayrıca icra mahkemesinin nezdinde görülecek dava ve işler ivedi iş olarak kabul edilmektedir. Yargılama dava dilekçesi verilmesi ile başlar daha sonra karşı tarafça cevap dilekçesi verilir. Sonrasında ön inceleme, tahkikat ve sözlü yargılamaya geçilmesi akabinde de mahkeme hüküm verir.
İcra mahkemeleri duruşma açmadan dosya üzerinden karar verebileceği gibi duruşma açarak yargılamada yapabilmektedir. İcra mahkemeleri sınırlı yetkili bir mahkemedir. Bu sebeple icra hukuk mahkemesi nezdinde görülen davalarda tanık dinlenmez, keşif incelemesi yapılmaz. Ancak bilirkişi incelemesi yapılabilir.
Mahkeme hükmü duruma göre istinaf kanun yoluna başvurularak üst mahkemeye taşınabilir. Bu halde karar kesinleşmez.
İcra Ceza Mahkemesi
2128 sayılı İcra Ve İflas Kanunu uyarınca icra hukuku ile ilgili suçlara bakmakla görevli olan mahkemedir. İcra ve İflas kanununda icra ve iflas suçları kanunun 331 ile 335. Maddeleri arasında sayılmıştır. İcra ceza mahkemesi bu suçlar yönüyle yargılama yapar.
İcra ve İflas Kanunu madde 347 uyarınca icra mahkemesinde yargılama yapılması için suçun işlenmesinin öğrenilmesinden sonra 3 ay içinde ve her türlü 1 yıl içinde şikayet yapılmalıdır. Bu süre hak düşürücü süre olup, bu süre geçtikten sonra şikayet hakkı düşer.
İcra ceza mahkemesinde yargılama şikayet yapılması ile başlar ve yargılamanın sonunda suçluya disiplin veya tazyik hapsi cezası verilebilir.
İcra ceza mahkemesi ile ilgili daha fazla bilgi edinmek için icra ceza mahkemesi adlı yazımızı okuyabilirsiniz.
İcra mahkemesi nezdinde yapılan yargılamalarda çok fazla hukuki ve teknik detay olduğundan bu davalarda bir icra avukatı ile çalışılmasında fayda vardır.
Av. Ömer Erkuş