Ceza avukatı, ceza kanunlarında ve ilgili diğer mevzuatlarda ceza öngörülen suçlarla ilgili davalara bakan avukatlara verilen isimdir. Bir başka ifadeyle, ceza soruşturmalarına ve ceza davalarına giren avukatlar toplum tarafından ceza avukatları olarak nitelendirilmektedir.
Bir ceza soruşturması veya ceza davası görülecek şüphelilerin ceza avukatına ihtiyaç duymasının en önemli sebep, yargılama esnasında kişi hakkında hürriyeti bağlayıcı tedbirlere örneğin tutuklu yargılanma ya da yargılama sonucunda hürriyeti bağlayıcı hapis cezasına hükmedilmesi olarak gösterilebilir.
Ceza avukatı savunduğu şüphelinin ya da sanığın müdafisi olarak nitelendirilir. Bazı yargılamalarında müdafilik kanunen zorunlu tutulmuştur. Zorunlu müdafiliğin mevcut olduğu hallerde sanığın bir avukatla anlaşma imkanı yoksa mahkeme, barodan sanığa müdafi olması için bir avukat görevlendirmesini ister.
Kişi mağdur veya şikayetçi ise davaya katılma şartlarına sahipse mahkemeye başvurur ve bu kişi katılan sıfatıyla davaya dahil olur. Katılanı temsil eden ceza avukatları ise katılan vekili olarak davada yer alır.
İçindekiler
Ceza Avukatı Hangi Davalarda Görev Alır?
Ceza avukatı, ceza yargılamalarında ilk derece mahkemesi olarak görev yapan ağır ceza mahkemeleri, asliye ceza mahkemeleri, sulh ceza hakimliklerinde ve savcılıklarda ve bunlara ek olarak kollukta görevlerini ifa ederler. Bununla birlikte ceza avukatları üst mahkemelerden olan istinaf mahkemelerinde ve Yargıtay’da ki ceza dairelerinde görev alırlar.
Ceza hukuku kapsamında ceza avukatlarının yoğun olarak karşılaştıkları suç tipleri şu şekilde sayılabilir;
- Kasten Öldürme
- Kasten Yaralama
- Uyuşturucu Madde Ticareti
- Dolandırıcılık
- Yağma
- Cinsel Taciz
- Hırsızlık
- Tefecilik
- İrtikap
- Resmi belgede sahtecilik
- Görevi Kötüye Kullanma
- Hileli iflas
- Devletin güvenliğine, anayasal düzene, milli savunmaya ve devlet sırlarına karşı suçlar
- Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar
Ceza Avukatı Neler Yapabilir?
Bir ceza avukatlarına başvurulduğunda dosya henüz soruşturma aşamasındaysa ceza avukatı ifade alınırken şüpheli ya da mağdurla birlikte ifade verme işlemine katılır. Bu işlemler hem polisin ifade alması emniyet hem de savcılık sorgu yapmasıdır. Dosyanın soruşturma aşamasında bir ceza avukatı ile çalışmak delillerin toplanmasına ve delil gösterilmesi taleplerine katkı sağlar; iddianamede yer verilen deliller soruşturmanın ve davanın akıbeti için son derece önemlidir. Zira olayın gerçekleştiği anda mevcut bulunan deliller kendiliğinden veya dışarıdan bir müdahaleyle yok olabilir, kaybolabilir ya da bozulabilir. Ayrıca deliller dava aşamasında da ortaya konulabilir.
Ceza avukatları, Sulh Ceza Hakimliği’ne giden dosyalarda vekili olduğu tarafın savunmasını yapar. Tutukluluğa itiraz gibi işlemlerin yapılmasında etkin rol oynar. Soruşturma aşamasında cumhuriyet savcısı dava açılması gerektiğine karar verirse iddianame düzenler. İddianamenin düzenlenmesinden sonra iddianame ilgili ceza mahkemesine gönderilir ve iddianame kabul edilirse dava süreci diğer bir tabirle kovuşturma aşaması başlamış olur.
Ceza avukatı bu süreçte dilekçelerin yazımı, müvekkil ile görüşme, olayı kendi savunduğu taraftan aydınlatma, duruşmalara girme, ara kararlara itiraz etme gibi pek çok faaliyeti yürütür.
İlk derece mahkemesinden çıkan kararların kanun yoluna (istinaf, temyiz) taşınmasında da yine ceza avukatları bu süreci yönetmektedir. Ceza avukatı ücretleri süreç ile şekillenmektedir.
